Қазіргі уақытта интернет-алаяқтардан зардап шегушілердің саны күннен-күнге көбейіп келеді. Жыл басынан бері облыста 200-ге жуық адам интернет арқылы алданып, полицияға жүгінген. Алаяқтар адамдардың жеке деректерін, ақшасын немесе банктік шоттарын иемдену үшін түрлі айла-тәсілдерді қолданады. Бұл туралы ШҚО ПД киберқылмысқа қарсы іс-қимыл басқармасының бастығы Дархан Камалханов Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында хабарлады.
— Көп таралған алаяқтықтың бірі – 1414 нөмірінен келген жалған хабарламалар. Бұл нөмір шын мәнінде eGov.kz Біріңғай порталына тиесілі және мемлекеттік қызметтер ұсынатын ресми ресурс. Бірақ алаяқтар осы нөмірді пайдаланып, адамдардың жеке мәліметтерін алдап алуға немесе телефонға зиянды бағдарламалар орнатуға тырысады,- деді Дархан Камалханов.
Соңғы уақытта интернетте “тез байып кетесіз” деген инвестициялық ұсыныстар көбейді. Олар сізге қысқа мерзімде көп ақша табуға көмектесетінін айтып, жалған инвестициялық жобаларға ақша салуға көндіреді. Бірақ іс жүзінде бұл – қарапайым алаяқтық схемасы.
Тағы бір кең таралған әдіс – “банктің қауіпсіздік қызметі” атынан қоңырау шалу. Бұл жағдайда алаяқтар сіздің банктік шотыңызда күдікті операциялар болып жатқанын айтып, шұғыл түрде карта мәліметтерін немесе SMS-кодты сұрайды.
Әсіресе, мерекелер алдында интернет-дүкендер арқылы жасалатын алаяқтық белсенді түрде артады. Мысалы, Халықаралық әйелдер күні қарсаңында алаяқтар гүлдер мен сыйлықтар сататын жалған сайттар ашады. Олар алдын ала төлем жасауды сұрап, кейін тапсырысты орындамай қояды. Кейбір жағдайларда, тапсырысты жеткізу туралы хабарлама жіберіп, оны растау үшін арнайы код сұрайды. Бұл код арқылы олар сіздің жеке мәліметтеріңізге қол жеткізуі мүмкін.
Интернет-алаяқтар күн сайын жаңа тәсілдерді ойлап табуда. Сондықтан әрқашан сақ болып, жеке мәліметтеріңізді ешкімге бермеуге тырысыңыз. Егер алаяқтардың құрбаны болып қалсаңыз, бірден полицияға және банкке хабарлаңыз. Ең бастысы – сенімсіз сілтемелерге өтпеу, белгісіз интернет-дүкендерге ақша аудармау және ешкімге жеке деректеріңізді айтпау.
Бүгінгі күні интернет-алаяқтықтың алдын алу үшін eGov.kz қосымшасы арқылы немесе 1414 нөміріне қоңырау шалып, “несиеге тыйым салу” пәрменін айтуға болады. Бұл қызмет сіздің атыңыздан рұқсатсыз несие алуға жол бермейді.
